Δύσκολο πράγματι να περιγράψει κανείς σήμερα πως ακριβώς ήταν ένα σπίτι στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά θα προσπαθήσουμε να το περιγράψουμε, όπως το πρόλαβε και τα έζησε η γενιά, τη δεκαετία του ’60 σαν ήμαστε παιδιά.Τα περισσότερα σπίτια τότε ήταν κατά βάση απλά και φτωχικά, και ήταν συνήθως ένα δύο δωμάτια, κι αν υπήρχε τρίτο ή τέταρτο, αυτό θα ήταν ο στάβλος και ο αχυρώνας.Τα δωμάτια ήταν τότε χαμηλοτάβανα, και τα σπίτια σπανίως διώροφα, και μπορούσε κάποιος όρθιος να ακουμπούσε ακόμα και την οροφή με το χέρι του. Καμιά φορά κάποια χαμόσπιτα ήταν τόσο χαμηλά, που σχεδόν ακουμπούσε το κεφάλι κάποιου ψηλού άνδρα στα μεσοδόκια!Τα παλιά σπίτια, είτε από πέτρες χτισμένα, είτε από χωμάτινους πλίνθους μαζί με άχυρο, εν τούτοις όμως ήταν όμως ζεστά, και παρείχαν την απαιτούμενη οικογενειακή θαλπωρή. Είναι φυσικό να ήταν ζεστά , γιατί και οι τοίχοι κρατούσαν θερμοκρασία, αλλά και σκεπή που ήταν με μεσοδόκια καλαμωτή, και επάνω λεπιδόχωμα, όλα αυτά όπως ξέρουμε είναι μονωτικά υλικά, αλλά και οικολογικά.Κάπου έξω αριστερά υπήρχε το πλυσταριό, για το πλύσιμο των ρούχων, και ο καμπινές.
Μπαίνοντας στο πρώτο δωμάτιο, αριστερά ένας καθρέφτης κρεμόταν στον τοίχο, με μια πάνινη θήκη πλεχτή για να μπαίνει η τσατσάρα, και από πάνω ο κορνιζωμένος καθρέφτης , που έγραφε τη λέξη «ΚΑΛΗΜΕΡΑ»! Δίπλα ή πίσω από την σταθερή πόρτα σε μια πρόκα κρεμόταν οι πετσέτες προσώπου. Στο κέντρο του πρώτου δωματίου,υπήρχε ένα χαμηλό τραπεζάκι.Στο δωμάτιο μπαίνοντας αμέσως δεξιά, υπήρχε το τζάκι της εποχής δηλαδή, που ήταν λίγο υπερυψωμένο.Δεν υπήρχε τότε σπίτι χωρίς τζάκι, που ο καπνός έφευγε από την καμινάδα, που συνήθως ήταν απλή με δυο πέτρες πλαγιαστές, αλλά μπορούσε να έχει και κάποιο ύψος. Όλοι τότε μαγειρεύανε με τα ξύλα, γιατί δεν υπήρχαν ούτε ηλεκ. κουζίνες ούτε γκαζιέρες πετρελαίου.Πιο πέρα από το τζάκι δεξιά, κρεμόταν η απλή πιατοθήκη, και πάνω εκεί τα διάφορα πιατικά και πιρουνοκούταλα.Οι καρέκλες ήταν απλές ξύλινες αυτοσχέδιες με ταβλιά και αντί ψάθα είχαν στη βάση τους επίσης ταβλιά. Αργότερα η βάση έγινε ψάθινη. Υπήρχαν δυο τρεις καρέκλες το πολύ στο δωμάτιο, πιο πολλά όμως υπήρχαν σκαμνάκια ή κούτσουρα πελεκημένα για να κάθονται τα παιδιά.Στο πρώτο δωμάτιο επίσης, υπήρχε και ένας νεροχύτης, που ήταν χτιστός και πέτρινος. Από επάνω κρεμόταν η κρεμαστή βρύση (ένα μεταλλικό δοχείο με βρυσάκι).Ο νεροχύτης είχε με τρύπα για να βγαίνουν έξω τα νερά. Οποιαδήποτε άλλη βρύση δεν υπήρχε παρά μονάχα αυτή η κρεμαστή, που έπαιρνε μέχρι 5 οκάδες νερό, και τη γέμιζαν με το σταμνί. Η κατανάλωση νερού γινόταν με φειδώ. Εκεί πλενόταν το πρωί όλοι, αλλά ξέπλεναν και τα πιάτα, αν και τα παιδιά τα παίζανε καλά - καλά με το ψωμί και αστράφτανε! Ούτε πλύσιμο δεν θέλανε! Καμιά φορά τη βρύση αυτή την κρέμαγαν και έξω, αλλά την έπαιρναν και στην εξοχή όταν έμεναν στο αλώνι, την περίοδο του αλωνίσματος.Ο αγρότης, αφού με πολύ κόπο έφερνε το εισόδημα στο σπίτι του, κάπου έπρεπε να το αποθηκεύσει. Στο μέσα σπίτι ή στη μέσα κάμερα όπως το λέγανε.Αυτό ήταν ένας χώρος κτιστός με εγκοπή μπροστά σαν παράθυρο, για να ακουμπάνε εκεί τις συσκευασίες είτε σακιά με ελιές, είτε καλάθια με σταφύλια, για να τα αδειάζουν από εκεί,επίσης αποθήκευαν εκεί και τις ελιές.Εκτός του κρεβατιού που κοιμόνταν οι γονείς στο πρώτο δωμάτιο, υπήρχαν και άλλοι χώροι που κοιμόταν τα παιδιά.Συνήθως τα μικρότερα κοιμόταν όλα μαζί κάτω στο πάτωμα στη στρωματσάδα! Αν είχε χώρους το σπίτι, μπορούσε να κάνει ο αφέντης διαφόρους σωρούς, ένα για το σιτάρι, ένα για κριθάρι κ.λ.π. Το ίδιο και αν είχε χώρους που να χωράνε πολλά και μεγάλα πιθάρια. Έτσι όσοι δεν τα διέθεταν αυτά, έκαναν ένα χώρισμα σε ένα δωμάτιο, χτιστό ή τσιμεντένιο με χαμηλά τοιχώματα, από τη μια μεριά του τοίχου, μέχρι την άλλη. Αν αυτή η κατασκευή γινόταν με ξύλινες τάβλες,τον έλεγαν ταβλάδο, και από επάνω έκλεινε με μουκαπόρτα. Η ξύλινη αυτή αποθήκη σιτηρών ο ταβλάδος δηλαδή, είχε και αυτή τρία τέσσερα χωρίσματα, για σιτάρι, κριθάρι κλπ που επίσης φιλοξενούσε για ύπνο τα παιδιά!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου